Zespół Szkół
Szkoła Podstawowa
ul. Szkolna 2
55-330 Miękinia
KLASA SZKOLNA
BADANIA SOCJOMETRYCZNE i SOCJOLOGICZNE
KLASA IVc
SZKOŁA PODSTAWOWA w MIĘKINI
Miękinia 2000 r.
I. BADANIE SOCJOMETRYCZNE
W grupie złożonej z 24 uczniów (15 dziewcząt i 9 chłopców) klasy IV-tej Szkoły
Podstawowej w Miękini, przeprowadziłam przy pomocy specjalnie skonstruowanej
ankiety (załącznik Nr 1), test socjometryczny. W teście tym uczniowie mieli
dokonać dwóch wyborów osób z którymi chcieliby zamieszkać w pokoju będąc na
„Zielonej szkole”.
Po zebraniu odpowiedzi dokonałam zestawienia w tabeli socjometrycznej danych z
pierwszego i drugiego wyboru (załącznik Nr 2). Wybory, które uczniowie
dokonywali były wyborami pozytywnymi.
Na podstawie zestawienia tabelarycznego wykreśliłam socjogramy kołowe: dla
pierwszego wyboru (załącznik Nr 3), dla drugiego wyboru (załącznik Nr 4) oraz
wszystkich wyborów razem (załącznik Nr 5).
Analizując socjogram kołowy pierwszego wyboru stwierdziłam, że klasa jest
po-dzielona na 6 odrębnych grup. W grupie najliczniejszej (7 osób) znajduje się
1 chłopiec i 6 dziewcząt. W dwóch grupach (po 3 osoby) znajdują się same
dziewczynki, a w jednej grupie (4 osobowej) są sami chłopcy. W pozostałych dwóch
grupach znajdują się dziewczęta i chłopcy.
Najwięcej wyborów (3) uzyskała uczennica Agnieszka M. (Nr 15). 6 osób uzyskało
po 2 wybory, 9 osób po 1 wyborze a pozostałych 8 osób nie uzyskało żadnego
wyboru.
Dokonując analizy socjogramu kołowego drugiego wyboru stwierdziłam istnienie 6
grup z tym, że dwie grupy składają się z 5 osób. Jedna z samych chłopców, druga
z samych dziewczynek. Obie te grupy są połączone wyborem ucznia Tomasza B. (Nr
3) z uczennicą Sylwią M. (Nr 16). Największa grupa liczy 6 dziewcząt.
Najmniejsze są dwie grupy 2 osobowe. Największą liczbę wyborów (4) uzyskała
uczennica Katarzyna Ch. (Nr 4).
Dopiero przy analizie socjogramu kołowego zawierającego wszystkie wybory
uzyskałam obraz podziału na grupy w tej klasie oraz ilość wyborów poszczególnych
uczniów. Można wyróżnić 4 grupy, jednak powiązanych ze sobą przez poszczególne
wybory. Najliczniejsza grupa liczy 11 dziewcząt, druga liczy 6 chłopców, a w
skład pozostałych wchodzą dziewczęta i chłopcy (3 i 4 osoby).
Najwięcej wyborów (6) uzyskała Agnieszka M. (Nr 15). Następnie po 4 wybory
uzyskali: Katarzyna Ch. (Nr 4) i Sylwia M. (Nr 16). Z chłopców najwięcej wyborów
(3) uzyskał Aleksander Z. (Nr 24). Po 2 wybory uzyskało 10 uczniów.
Uczniowie wypełniając ankietę dokonali dwóch pozytywnych wyborów. Trzeci wybór
negatywny dopiero uzyskałam przy wykonaniu tabeli, a najlepiej zostało to
uwidocznione przy wykreśleniu socjogramu kołowego wszystkich wyborów. Dwie
dziewczynki: Anna K. (Nr 13) i Magdalena N. (Nr 17) nie uzyskało żadnego wyboru.
Można z tego wyciągnąć wniosek, że nie są zintegrowane ze społecznością klasową.
W przypadku Ani K. może to być spowodowane tym, że jest ona po przebyciu
porażenia mózgowego i nie jest tak sprawna psychicznie i fizycznie jak reszta
uczniów. W przypadku Magdy, trudno mi dzielić odpowiedzi, ponieważ w kontaktach
z klasą nie zauważyłam, aby była przez społeczność klasową odrzucana.
Sądzę, że na podział i ilość poszczególnych grup miał duży wpływ stosunek
ilościowy dziewcząt i chłopców w klasie oraz wiek uczniów (11 lat). Relacje
między dziewczętami i chłopcami w tym wieku są inne niż nastąpią w latach
późniejszych.
II. BADANIE SOCJOLOGICZNE
Na tej samej grupie uczniów przeprowadziłam badania socjologiczne. Na kartkach
na których były zaznaczone kolory poprosiłam uczniów aby określili, jakie
uczucia wyzwalają w nich poszczególne barwy. Następnie poprosiłam, aby każdy
namalował kwiatek, który będzie wyrażał ich osobę i dokonał uzasadnienia swojego
wyboru.
Jeśli chodził o namalowanie kwiatka, nie było z tym problemów. Trudności zaczęły
się w momencie, jak mieli określić w jaki sposób dany kwiat wyraża ich osobę a
barwy uczucia. Sadzę, że trudności te są związane z wiekiem uczniów (11) lat. W
wieku tym uczniowie mają trudności z wyrażaniem swoich uczuć, myśleniem
abstrakcyjnym, itp. Niemniej, na podstawie zebranego materiału postarałam się
dokonać pewnej analizy.
Analizując namalowane kwiaty i podaną charakterystykę, uwzględniłam również
określenia użyte przez danego ucznia przy poszczególnych barwach.
Dziewięciu uczniów namalowało – tulipana, pięciu – stokrotkę, troje -
słonecznik, dwoje - różę oraz dwoje innego kwiatka. Z tym, że dwoje uczniów
namalowało kwiatka tylko ołówkiem (różę i słonecznik) a dwie osoby namalowały
stokrotkę w różnych barwach.
Barwy jakie zostały użyte to: zieleń – 19 osób, czerwień – 8 osób, żółty – 7
osób, biel i czarny – 6 osób, niebieski i fiolet – 3 osoby oraz pomarańczowy i
brąz – 1 osoba.
Poszczególne kolory kojarzą się uczniom z:
Zieleń - świeżą trawą, lasem, choinką, porządkiem, ciepłem, dobrem, letnią
mgiełką, miłością, uspokojeniem, radością, przyjaźnią, słońcem, kwiatami,
usypianiem, na-dzieją, życiem, ale także z : żabami, złością, nieprzyjemnością i
nudą
Czerwień - miłością, spokojem, wiosną, porządkiem, radością, kolorowymi liśćmi,
ciepłem, dobrem, rozżarzonym Słońcem, uspokojeniem, sprawiedliwością,
wesołością, wolnością, swobodą, jesienią, ale także ze: złością, walką,
nieprzyjemnością, niepokojem, przegrzaniem, krwią, śmiercią, agresywnością,
niecierpliwością, piekłem, nienawiścią, smutkiem, żalem, krwawiącym sercem,
zdradą, ogniem, kłótnią i wypadkiem.
Żółty - latem i Słońcem.
Niebieski – spokojem, radością, miłością, dobrem, ciepłem, czystością,
wrażliwością, zdrowiem, przyjemnością, młodością, niebem, rzeką, codziennym
życiem oraz spodniami.
Fiolet – fiołkami, lekkością, delikatnością, czystością, obojętnością, odwagą,
miłością, kwiatami oraz smutkiem, żalem, nieporządkiem, bólem, złem,
przygnębieniem, złością, niepewnością i zimnem.
Biel – radością, czystością, spokojem, śniegiem, nadzieją, wiatrem, świeżością,
ścianami, codziennym życiem, miłością, powietrzem, uczuciem i bałwankiem.
Czerń – smutkiem, złością, zazdrością, niepokojem, nieczystością, strachem,
żalem, żałobą, złem, zdradą, mrokiem, nocą, obojętnością oraz kamieniami i
dymem.
Tylko biel i czerń są określone jednoznacznymi uczuciami. Biel jako coś dobrego
a czerń jako barwa wyrażająca zło i stan niepokoju. Dlatego moją uwagę zwróciły
dwa rysunki wykonane tylko ołówkiem. Jeden to słonecznik Anny K. (Nr 13) a drugi
to róża Magdaleny N. (Nr17). Nasuwa się spostrzeżenie, że są to te same
dziewczynki, które nie uzyskały w badaniu socjometrycznym żadnego wyboru.
Również moją uwagę zwróciło to, że sporo uczniów namalowało tulipany, w tym 4
chłopców i 5 dziewcząt.
ZAŁĄCZNIK NR 1
B. Katarzyna klasa IV
Podaj dwa nazwiska osób z Twojej klasy, z którymi chciałabyś zamieszkać w pokoju
będąc na „Zielonej szkole”.
Na kartce, (którą otrzymałaś) na pierwszym miejscu proszę wpisać osobę, z którą
chciałabyś najbardziej być w jednym pokoju, zaś na drugim miejscu - osobę, na
której zależy Ci trochę mniej.
Każdy wybiera indywidualnie, bez naradzania się z innymi osobami.
Wrocław 2001 System Miłości Narodów