Strona główna SMN

mgr inż. Idalia Gałczyńska- Matuch - nauczyciel dyplomowany




Komputer w zarządzaniu
Nowe w szkole
Szkoła która się uczy
Jak Szkoła może zachęcać...
Dlaczego dzieci się poddają
Patriotyzm naszych czasów
Scenariusz rady pedagog
Klimaty Ziemi - projekt
Odkrycia, które zmieniły świat
Budowa owadów
Dzień Ziemi
Klimaty
Ekodziady
Odkrycia
Ziemia mój dom
Niepodległość
Socjometria
Socjologia
Świadomość

Edukacja - linki

Centrum Edukacji
Ministerstwo Edukacji
Gazeta Szkolna
Głos Nauczycielski
Akty Prawne
Eduseek
ZNP

 

SM

Zespół Szkół
Szkoła Podstawowa
ul. Szkolna 2
55-330 Miękinia

  

 KLASA SZKOLNA

BADANIA SOCJOMETRYCZNE i PSYCHODIAGNOSTYCZNE

KLASA IVb
SZKOŁA PODSTAWOWA w MIĘKINI






I. BADANIE SOCJOMETRYCZNE

W grupie złożonej z 26 uczniów (14 dziewcząt i 12 chłopców), klasy IVb Szkoły Podstawowej w Miękini, której jestem wychowawcą, przeprowadziłam przy pomocy specjalnie przygotowanej ankiety (załącznik Nr 1), test socjometryczny. W teście tym uczniowie mieli dokonać dwóch wyborów osób z którymi chcieliby zamieszkać w pokoju będąc na „Zielonej szkole”.
Po zebraniu odpowiedzi dokonałam zestawienia w tabeli socjometrycznej danych z pierwszego i drugiego wyboru (załącznik Nr 2). Wybory, które uczniowie dokonywali były wyborami pozytywnymi.
Na podstawie zestawienia tabelarycznego wykreśliłam socjogramy kołowe: dla pierw- szego wyboru (załącznik Nr 3), dla drugiego wyboru (załącznik Nr 4) oraz wszystkich wyborów razem (załącznik Nr 5).

Dokonując analizy socjogramu kołowego pierwszego wyboru stwierdziłam, że klasa jest podzielona na 5 odrębnych grup – 2 duże i 3 małe. Grupy te niezależnie od wielkości, są złożone tylko z samych dziewcząt lub chłopców. Jest tylko jeden przypadek wyboru przez chłopca Michała Z. (Nr 25) z 3 osobowej grupy, dziewczynki Alicji Sz. (Nr 20) z najliczniejszej grupy.
W najliczniejszej grupie znajduje się 10 dziewcząt, w drugiej grupie pod względem wielkości znajduje się 9 chłopców. Następna grupa liczy 3 chłopców połączona poprzez jeden wybór chłopca z najliczniejsza grupą. Dwie pozostałe grupy są 2-osobowe i składają się z dziewcząt, które dokonały wzajemnego wyboru.
Najwięcej wyborów (5) uzyskała uczennica Alicja Sz. (Nr 20). Następnie po (3) wybory uzyskała uczennica Iwona F. (Nr 7) oraz uczeń Karol Sz. (Nr 21), po (2) wybory uzyskało 3 chłopców. Po (1) wyborze uzyskało 7 dziewcząt i 2 chłopców. Żadnego wyboru nie uzyskało 11 uczniów (5 dziewcząt i 6 chłopców).

Dokonując analizy socjogramu kołowego drugiego wyboru stwierdziłam istnienie również 5 grup z tym, że 3 grupy są już połączone poprzez wzajemne wybory. Nadal przeważa podział na same dziewczęta i na samych chłopców.
Dwie większe, 6-osobowe grupy są połączone poprzez wzajemny wybór uczniów Karola Sz. (Nr 21) i Pawła B. (Nr 3) oraz wybór ucznia Marcina Sz. (Nr 22) przez ucznia Damiana G. (Nr 8).
Jedna z grup składająca się z 6 osób jest połączona z mniejszą 3-osobową poprzez wybór ucznia Michała Z. (Nr 25) przez ucznia Ariela R. (Nr 17).
Największą liczbę wyborów (4) uzyskały 3 osoby: uczennica Patrycja Cz. (Nr 5) oraz uczniowie Paweł B. (Nr 3) i Karol Sz. (Nr 21). Po (2) wybory uzyskali: 1 dziewczynka i 2 chłopców, a po 1 wyborze uzyskało 9 uczniów w tym: 5 chłopców i 4 dziewczynki. Ani 1 wyboru nie uzyskało 12 uczniów, w tym: 9 dziewcząt i 3 chłopców.

Dopiero przy analizie socjogramu kołowego zawierającego wszystkie wybory uzyskałam obraz podziału na grupy w tej klasie oraz łączną ilość wyborów poszczególnych uczniów. Można wyróżnić 1 dużą grupę składającą się z 11 chłopców oraz 2 grup dziewcząt: 1 składa się z 8 uczennic a druga z 4 oraz są osoby nie należące do żadnej grupy, są tylko powiązane wyborami. Tylko dwóch chłopców dokonało wyboru dziewczynki: Konrad P. ( Nr 16) wybrał Magdę A. (Nr 1) oraz Michał Z. (Nr 25) wybrał Alicję Sz. (Nr 20). Pozostali chłopcy dokonali wyboru pomiędzy sobą.
W przypadku dziewcząt, sytuacja wygląda trochę inaczej: Iza K. (Nr 14) wybrała Pawła B. (Nr 3), Emilia B. (Nr 4) wybrała Karola Sz. (Nr 21), Alicja M. (Nr 15) wybrała Ariela R. (Nr 17), Sylwia G. (Nr 10) wybrała Konrada P. (Nr 16). Poprzez te właśnie wybory nastąpiło połączenie grup. Jednak wyraźnie widać, ze chłopcy starają się izolować od dziewcząt.
Najwięcej wyborów bo po (7) uzyskali: Alicja Sz. (Nr 20) i Karol Sz. (Nr 21). Następnie (6) wyborów uzyskał Paweł B. (Nr 3), a (4) wybory uzyskała Patrycja Cz. (Nr 5). Ciekawostka jest to, ze największej liczby wyborów uzyskało rodzeństwo.

Uczniowie wypełniając ankietę dokonali dwóch pozytywnych wyborów. Trzeci wybór negatywny dopiero uzyskałam przy wykonaniu tabeli, a najlepiej zostało to uwidocznione przy wykreśleniu socjogramu kołowego wszystkich wyborów. Żadnego wyboru nie uzyskało 7 uczniów: 3 dziewczynki Ola F. (Nr 6), Sylwia G. (Nr 10), Żaneta S. (Nr 19) oraz 4 chłopców Damian G. (Nr 8), Sylwester K. (Nr 13), Marcin Sz. (Nr 22) oraz Emil Z. (Nr 26).

Jakie z powyższego można wyciągnąć wnioski:

1. Klasa posiada dwóch liderów (rodzeństwo): dziewczynkę Alicję Sz. (Nr 20) oraz chłopca Karola Sz. (Nr 21)
2. Klasa nie jest jeszcze w pełni zintegrowana, prawdopodobnie przez dołączenie do niej grupy uczniów z Głoski
3. Sądzę, że na podział i ilość poszczególnych grup w klasie ma wpływ wiek uczniów (11 lat). Relacje między dziewczętami i chłopcami w tym wieku są inne niż nastąpią w latach późniejszych
4. Moim zdaniem trzech uczniów jest odrzucanych z powodu zachowań agresywnych: Sylwester K. (Nr 13), Marcin Sz. (Nr 12) oraz Emil Z. (Nr 26)
5. Należy prowadzić nadal zajęcia integrujące klasę:
a/ podczas zajęć lekcyjnych
b/ spotkania z pedagogiem i psychologiem
c/ wspólne podejmowanie działań na rzecz klasy
d/ wspólne wyjazdy
6. Badanie socjometryczne nie zawsze odzwierciedla rzeczywiste zachowania wewnątrz grupy
7. Układ wewnątrz poszczególnych grup może się zmieniać z dnia na dzień w zależności od zaszłych wydarzeń


II. BADANIE PSYCHODIAGNOSTYCZNE

Na tej samej grupie uczniów kl. IVb przeprowadziłam badania socjologiczne. Poprosiłam aby uczniowie na otrzymanych kartkach narysowali drzewo.
7 uczniów (2 dziewczynki i 5 chłopców) namalowało drzewo z zamkniętą koroną i zaznaczonym pniem. 5 uczniów (2 dziewczynki i 3 chłopców) narysowało drzewa również z zamkniętą koroną, ale wstawiając w jego środek gałęzie, natomiast 2 chłopców i 3 dziewczynki narysowały drzewa z koroną wprawdzie zamkniętą, ale na brzegach z zaznaczonymi wcięciami z tym, ze tylko 1 dziewczynka zaznaczyła gałęzie.
Uczennica Sylwia G. (Nr 10) i uczeń Konrad P. (Nr 16) namalowali korony drzew otwarte, zaznaczając tylko gałęzie z pniami. Uczennica Justyna K. (Nr12) namalowała drzewo z zamkniętą koroną zaznaczając na nim owoce. Emilia B. (Nr 4) narysowała drzewo lekko tylko zaznaczając zamkniętą koronę, natomiast bardzo wyraźne narysowała gałęzie z owocami.
Uczennica Żaneta S. (Nr 19) i uczeń Marcin Sz. (Nr 22) narysowali drzewa z zamkniętą koroną i zaznaczając na nim gałęzie. Różnią się one od pozostałych rysunków tym, ze zostały wykonane długopisem i ich wielkość jest nieproporcjonalna do wielkości kartki (bardzo małe).
Również dwoje uczniów Magda A. (Nr 1) i Iwona F. (Nr 7) narysowały drzewa z zamkniętymi koronami ale tylko w ołówku.
Moją szczególną uwagę zwróciło drzewo narysowane przez Luizę W. (Nr 24), którego korona została narysowana w kształcie liścia w dwóch odcieniach zieleni z zaznaczonymi nerwami.

Interpretując w/w rysunki drzew wg K. Kocha można powiedzieć, że:

1. Uczniowie (7), którzy narysowali korony drzew przy pomocy linii falujących, odznaczają się żywotnością, łagodnością, dobrą kontaktowością, towarzyskością
2. Korona drzew liniach niespokojnych namalowanych przez (6) uczniów świadczy o nerwowości, niepewności, nieopanowaniu, łatwym irytowaniu się, strachliwości
3. Korona drzew o nieregularnie rozłożonych gałęziach namalowana przez Konrada P. (Nr 16), z których jedne wystają ponad drugie, świadczy o bojaźni przed rzeczywistością życia, chęć pozostawania na uboczu, ukrywania się, tolerancję
4. Korona drzew utworzona przez rozchodzące się promieniście od pnia gałęzie, narysowana pojedynczą kreską przez Sylwię G. (Nr 10), świadczy o osobie ze słabą koncentracją uwagi, dużą beztroskością, brakiem spokoju, zmiennością
5. Korony drzew z poplątanymi gałęziami namalowanymi przez Damiana G. (Nr 8) oraz Pawła B. (Nr 3), wskazują na słabą wolę, brak dyscypliny, wpadanie w rozterkę psychiczną, impulsywność

Dlaczego aż 24 uczniów narysowało drzewa z zamkniętą koroną a tylko 2 uczniów narysowało drzewa z koroną otwartą? Co najmniej 10 uczniów narysowało drzewa prawie identycznie. Sądzę, że na to miały wpływ nie tyle cechy osobowościowe uczniów, co to, że siedzieli obok siebie i jeden rysował to co drugi nie wkładając w swoją pracę własnej inwencji.


III. WYKORZYSTANIE WYNIKÓW

Dzięki przeprowadzonemu badaniu socjometrycznemu i psychodiagnostycznemu, poznałam wewnętrzną strukturę grupy jaka stanowi klasa IVb. Posiadam obraz więzi pomiędzy uczniami. Klasa nie jest zintegrowana. Sądzę, że na to ma wpływ wiele czynników. Najważniejsze z nich to; wiek uczniów, dojście grupy uczniów z Głoski oraz agresywne zachowania niektórych z nich.
Uzyskane wyniki wykorzystałam do skorygowania planu wychowawczego klasy. Uwzględniłam w nim rolę dla liderów. Będą oni:
- otaczali opieką uczniów słabszych
- starali się być wzorcem do naśladowania
- pomagali w zajęciach integracyjnych na zajęciach wychowawczych
Aby zintegrować klasę, będzie się zachęcać uczniów słabszych i odrzuconych do:
- podejmowania samodzielnie działań na rzecz klasy
- podejmowania działań z własnej inicjatywy
- uczestniczenia w zajęciach integracyjnych
- uczestniczenia na zajęciach wychowawczych w grach dramatycznych takich jak: „Ja Ci daję”, „Ja Ci daję nic”, „Jezioro i rybki”, „Ocean i wyspy”, „Skarbiec króla”, „Koziołki”, „Diabeł i anioł”, „Hula-hop”, „Piraci”, „Stonoga”, „Drygent chóru”, „Drygent orkiestry”, „Ciepło-zimno z instrumentami”, „Ciepło-zimno głosowe”, „Dykcja”, itp. Gry te wdrażają do samodzielności, rozwijają wyobraźnię i fantazję, aktywność, integrują grupę, uczą współpracy w grupie, ośmielają, uczą skupienia i koncentracji
- uczestniczenia w wycieczkach
Na początku roku szkolnego 2001/2002 powtórzę badania socjometryczne i socjologiczne. Porównam uzyskane wyniki i w zależności od wyników, dostosuję plan wychowawczy do pracy z klasą Vb.

 
 

Czytaj archiwum artykułów SMN 1... 2... 3...  

Czytelników na stronie:  

                                            Copyright © Wiesław Matuch - kontakt   Wrocław 2001 System Miłości Narodów